Disc golf to (relatywnie) nowa, zyskująca szybko na popularności dyscyplina sportu, w której celem jest wrzucenie plastikowego dysku do metalowego kosza wykonując jak najmniejszą liczbę rzutów. Zasadniczo disc golf to po prostu rzucanie frisbee do celu.
Na początek parę liczb:
* Rekord świata w rzucie dyskiem na odległość wynosi aktualnie 338,6 metrów
* W Estonii jest aktualnie 18 razy więcej pól do Disc Golfa niż do tradycyjnego golfa (w Finlandii x6)
* 90% pól do gry w disc golf jest dostępnych zupełnie za darmo
Sport ten rozkwita właśnie na całym świecie. Od 2015 do 2024 liczba pól na świecie praktycznie się potroiła, mamy ich już ponad 15200. W krajach europy przodują aktualnie skandynawowie: Finlandia, Estonia, Szwecja oraz Norwegia. Disc golf jest jednym z najszybciej rozwijających się sportów ze względu na swoją dostępność, niski koszt oraz wyjątkową społeczność budującą i wspierającą wszystkie sporty frisbee. Zapraszam Ciebie na podróż do wyjątkowego świata dysków lądujących w łańcuchach.
Czemu miałabym/miałbym w to grać?
Disc golf to aktywność z której może czerpać każda grupa wiekowa niezależnie od umiejętności i aspiracji – dobrze się bawić. Dla jednego może to być dodatkowa atrakcja w trakcie spaceru po lesie, a dla innych poważny sport i rywalizacja na całego. Zagrać można ze swoim małym synkiem, ale również babcią i dziadkiem, bo w tym sporcie nie liczy się siła.
10 powodów dla których warto spróbować:
- Nie potrzebujesz drogiego sprzętu, stroju ani wynajętego boiska – wystarczy Ci parę dysków. Dobrej jakości zestaw startowy 3 podstawowych dysków to koszt około 100zł
- Nie musisz trenować latami, żeby mieć z tego sportu frajdę i satysfakcję. Większkość ludzi cieszy się disc golfem już podczas pierwszego przejścia całego pola
- Na disc golfa możesz zabrać całą rodzinę, dzieci starsze niż 5 lat powinny móc już rzucać, babcia i dziadek też ze spokojem dadzą radę zagrać. Jest to jeden z niewielu sportów które mogą uprawiać razem 3 pokolenia
- Pola disc golfowe są zazwyczaj usytuowane w parkach, lasach i innych miejscach otoczonych naturą. Jeżeli jest Ci znany japoński termin „Shinrin-yoku” (kąpiel leśna) to rozumiesz, że obcowanie z naturą obniża poziom stresu, reguluje układ odpornościowy, normalizuje układ krążenia oraz wspomaga układ nerwowy
- To sport indywidualny, ale również prospołeczny i drużynowy. Nic tak nie cieszy jak wspólnie spędzony czas ze znajomymi na polu.
- Disc golf to aktywność fizyczna na świeżym powietrzu, rozwija koordynację ruchową oraz elastyczność, motywuje do rozwijania mobilności i sprawności całego ciała.
- W sporcie tym na wyższym poziomie bardzo istotną rolę odgrywa tzw. „mental”. Podchodząc do ważnego i podnoszącego ciśnienie rzutu, który może zawarzyć o Twoim wyniku uczysz się czegoś o samym sobie, trenujesz regulowanie emocji i stresu oraz rozwijasz umiejętność koncentracji.
- W disc golfie nie możesz przegrać, bo zawsze masz kolejny rzut i kolejną szansę. Grasz do skutku i rywalizujesz przede wszystkim ze sobą.
- Dzięki disc golfie możesz poznać znajomych z całego świata, to sport wyjątkowo międzynarodowy i ponieważ wciąż jest sportem dosyć niszowym zawodnicy są zazwyczaj otwarci i lubią się integrować
- Jeżeli masz motywację i aspiracje do bycia najlepszym, na tym sporcie da się również zarobić – Paul McBeth – najlepszy jak dotąd zawodnik w 2021 roku podpisał z firmą discraft kontrakt sponsorski na 10mln dolarów
Jak wygląda typowe pole do disc golfa?
Idealne miejsce
Pola do disc golfa są zazwyczaj usytuowane w miejskich parkach lub odosobnionych lasach. Zazwyczaj na budowę pola wybiera się przestrzeń odrobinę na uboczu, tak aby nie była zbyt zatłoczona i umożliwiała spokojną i bezpieczną grę.
Układ pola
Standardowe pole do disc golfa składa się z 9 lub 18 dołków, choć układy mogą się różnić. Każdy dołek zaczyna się w wyznaczonym obszarze tee i kończy na celu, zwykle metalowym koszu znanym jako „dołek” lub „pin”. Wiele pól posiada wersje rozbiegów dla amatorów i juniorów (krótsze odległości) oraz profesjonalistów (dłuższe odległości). Przejście całego pola zajmuje zazwyczaj 1,5-2 godzin.
Teren i środowisko
Urok disc golfa tkwi w jego zróżnicowanych lokalizacjach pól, w malowniczych krajobrazach i unikatowych widokach. Pola mogą obejmować różne tereny, w tym otwarte pola, gęste lasy i pagórkowate obszary. Naturalny teren może dostarczać przeszkody, takie jak drzewa, krzewy, zbiorniki wodne i zmiany wysokości, dodając złożoności i strategicznych elementów do gry. Czasami musimy rzucić w dół stoku, czasami pod górkę, ominąć naturalną przeszkodę. Koniec lotu powinien być jednak zawsze w okolicach kosza.
Podstawowe elementy
Tee Pady – Punkt startowy każdego dołka, tee pad, jest kluczowy dla graczy wykonujących pierwszy na każdym dołku rzut. Są zwykle wykonane z betonu, drewna lub naturalnych materiałów i zaprojektowane tak, aby zapewnić stabilność i przyczepność graczom podczas rzutu. Tee pady są również często wyznaczane na chodnikach, w parkach oraz wykorzystują już istniejącą infrastrukturę.
Tabliczki i znaki – Dobre oznakowanie jest niezbędne do nawigacji i zaplanowania strategii rzutu. Przy każdym dołku zwykle znajduje się znak wskazujący par (liczbę rzutów oczekiwanych do ukończenia dołka), odległość do kosza i mapę układu dołka. Pomaga to graczom planować swoje rzuty i nawigować po nieznanych polach.
Historia disc golfa na świecie
Disc golf, choć jego korzenie sięgają początków rzucania latających dysków, został sformalizowany jako sport w latach 70. XX wieku przez „Steady” Eda Headricka. Headrick, pracując dla firmy Wham-O, wynalazł nowoczesne frisbee w 1966 roku, a jego entuzjazm do latających dysków przekształcił się w pasję do tworzenia disc golfa jako zorganizowanej dyscypliny sportowej. To właśnie on zaprojektował pierwszy cel disc golfa, znany jako „Disc Pole Hole”, który został opatentowany w 1975 roku i zainstalowany jako pierwszy stały kosz na pierwszym oficjalnym torze disc golfa w Oak Grove Park w Pasadenie w Kalifornii.
Headrick był również pionierem w tworzeniu i promowaniu disc golfa na szerszą skalę. Po odejściu z Wham-O w 1976 roku założył Disc Golf Association (DGA), a także Professional Disc Golf Association (PDGA). Organizacje te odegrały kluczową rolę w standaryzacji zasad i promowaniu disc golfa. W tym samym roku zorganizował pierwsze turnieje PDGA, które przyciągnęły uwagę szerokiej publiczności i pomogły w dalszym rozwoju.
Przez lata 80. i 90., sport kontynuował swoją ekspansję zarówno w Stanach Zjednoczonych, jak i na arenie międzynarodowej. W 1987 roku odbyły się pierwsze Mistrzostwa Świata PDGA poza Stanami Zjednoczonymi, co wyznaczyło globalny już zasięg sportu.
Więcej informacji o historii i rozwoju disc golfa można znaleźć na stronach PDGA i Disc Golf History.
Historia disc golfa w Polsce
Historia disc golfa w Polsce jest stosunkowo młoda, ale dynamicznie rozwijająca się. Sport ten zyskał na popularności w Polsce dzięki grze na konsolę Play Station „Sports Champion”, która umożliwiła wielu osobom zapoznanie się z zasadami i rywalizację w wirtualnym świecie disc golfa. Pierwsze pole do disc golfa powstało w Polsce w 2008 roku w Marczowie koło Jeleniej Góry. Założycielem tego pola był Roel den Burger, pierwszy polski zawodnik zarejestrowany w PDGA (Professional Disc Golf Association). Kolejne pole powstało w 2011 roku koło Krakowa, w Paszkówce. Oba pola są już niestety zamknięte. Nie brakuje jednak nowych pól, których w Polsce mamy obecnie prawie 20. Aktualnie najszybciej rozwijającymi się ośrodkami tego sportu są: Warszawa, Katowice, Trójmiasto, Wrocław oraz Poznań. To tam przybywa najwięcej graczy i tam właśnie najwięcej się dzieje. Nie możemy jednak zapomnieć o Złotowie, który jest swoistą kolebką polskiego disc golfa. Aktualnie w discgolfmetrix – najpopularniejszej darmowej aplikacji do liczenia punktów i rejestracji na turnieje widnieje ponad 1000 graczy z Polski. W PDGA mamy ich zarejestrowanych ponad 300. Przy takiej ilości pól w kraju to wyjątkowo obiecujące liczby. Widać duże zainteresowanie i dobrze to wróży na przyszłość tego sportu w naszym kraju. Na temat historii przygotujemy wkrótce osobny artykuł 🙂
Jakie wyróżniamy typy dysków i jakie mają właściwości?
O typach dysków i plastików mamy osobny artykuł: https://disclosophy.pl/typy-dyskow-i-wlasciwosci-lotne/
Zasadniczo wyróżniamy 3 główne typy dysków:
Putter’y – Do rzutów na bliskie odległości oraz wrzucania do samego kosza
Midrange’e – Jak sama nazwa wskazuje do rzutów na średnie odległości
Driver’y – Do rzutów na największą odległość
Dyski różnią się również od siebie właściwościami lotnymi, każdy z dysków posiada wyznaczone przez producenta wartości: SPEED, GLIDE, TURN oraz FADE.
W zależności od swoich właściwości dyski dzielimy na stabilne (overstable) i niestabilne (understable lub „flippy”).
Dzięki bardzo różnorodnym właściwościom lotnym przy każdym rzucie powinniśmy dobrać odpowiedni dysk patrząc na występujące przed nami przeszkody, nasze położenie względem kosza, wiatr i parę innych elementów. Niektóre dyski skręcają bardziej w lewo, inne w prawo. Wszystko tak na prawdę zależy od naszych umiejętności i znajomości naszych dysków. Gracze na standardowej rundzie turniejowej używają zazwyczaj około 10-20 dysków, ale rozgrywane są rownież turnieje, gdzie rzucasz tylko jednym wybranym dyskiem na całym polu. O plastikach, właściwościach lotnych i taktyce można by napisać pracę magisterską, dlatego pozwolę każdemu samodzielnie odkryć ten wspaniały świat niekończących się możliwości 🙂
Jakie są podstawowe zasady gry w disc golfa?
Początek gry
Gracze rozpoczynają grę od wyznaczonego miejsca startowego (zwanego tee) i rzucają dyskiem w kierunku kosza. Przy każdym tee powinna widnieć tabliczka na której widoczna jest mapka poglądowa dane dołka oraz konkretne zasady jego dotyczące. Gra kontynuowana jest od miejsca, w którym dysk wylądował, aż do momentu, gdy dysk zostanie umieszczony w koszu. Liczba rzutów na każdym dołku jest zliczana, im mniej rzutów tym lepiej.
Osoba, która miała najmniejszą liczbę rzutów (najlepszy wynik) na poprzednim dołku wykonuje jako pierwsza rzut na następnym dołku (pokazuje linie). Ułatwia to osobom z gorszymi wynikami zapoznać się z wiatrem i specyfiką każdego dołka.
Mando (Mandatory)
Mando to specjalne zasady stosowane na niektórych dołkach. Wymagane jest wtedy ominięcie przeszkody z odpowiedniej strony lub wrzucenie dysku w konkretnego „gapa”. Mando jest zazwyczaj wyznaczane strzałkami, które pokazują kierunek od której strony musimy ominąć daną przeszkodę. Na przykład, mando może zobowiązywać gracza do rzucenia dysku na lewo od określonego drzewa. Jeżeli nie przelecimy z lewej strony otrzymujemy punkt karny i grę kontynuujemy z wyznaczonego „drop zone”.
Out of Bounds (OB)
Zasady out of bounds (poza polem gry lub aut) określają pole dozwolonej gry. Takie obszary są zazwyczaj wyraźnie oznaczone i mogą obejmować wodę, drogi, ogrodzone obszary, czy prywatne tereny. Rzut, który wyląduje w OB to dodatkowy punkt karny. Gracz kontynuuje grę z miejsca, gdzie lecący dysk przeciął granicę obszaru OB lub z ostatniego legalnego miejsca, z którego dysk został rzucony.
Więcej o zasadach
Pełne zasady gry opiszemy w osobnym artykule ale do tego czasu zainteresowanych odsyłamy do PDGA: https://www.pdga.com/rules/official-rules-disc-golf